Το πορνό εκδίκησης ( revenge porn ) είναι η διανομή σεξουαλικών εικόνων ή βίντεο ατόμων χωρίς τη συγκατάθεσή τους, είτε για την ταπείνωση του θύματος , είτε για οικονομικο όφελος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς το revenge porn είναι μια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης μέσω Διαδικτύου, το οποίο έχει ολέθριες συνέπειες στην ψυχική υγεία του θύματος, καθώς έχουν καταγραφεί μέχρι και αυτοκτονίες εξαιτίας του διασυρμού.
Για τους ψυχολόγος τα κίνητρα των δραστών δεν είναι πάντα σαφή, όπως και οι αιτίες. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι πρώην ερωτικοί σύντροφοι που έχουν διακόψει τις σχέσεις τους με το θύμα και κοινοποιούν το υλικό μεταγενέστερα χωρίς ο λόγος να είναι πάντα ο ίδιος. Σκοπός τις περισσότερες φορές η ταπείνωση του θύματος ως εκδίκηση για τον τερματισμό της σχέσης.
Από την άλλη υπάρχουν κι αυτοί που παρουσιάζουν συχνά μια κακοποιητική συμπεριφορά και ελέγχου προς τα θύματα τους είτε αυτά είναι πρώην είτε νυν σύντροφοι. Με την πράξη τους αυτή σκοπός τους είναι να αιχμαλωτίσουν διαδικτυακά το θύμα τους. Ορισμένες φορές ο εκβιασμός γίνεται καθαρά για οικονομικά ανταλλάγματα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις οι δράστες χρησιμοποιούν φωτογραφίες και βίντεο μόνο και μόνο για τον εξευτελισμό του θύματος.
Ταυτόχρονα μεγεθύνεται και ο αριθμός ιστοσελίδων που επιδίδονται στη διάδοση «εκδικητικού πορνό». Σε αυτές, οι χρήστες μπορούν να υποβάλουν εκτός από το οπτικοακουστικό υλικό και προσωπικές πληροφορίες π.χ. τη διεύθυνση του θύματος, το χώρο εργασίας του, τους λογαριασμούς του στα κοινωνικά δίκτυα.
Γιατί είναι παράνομο;
Το revenge porn είναι παράνομο για τους εξής λόγους, :
- Πρώτον, κάποιος διατηρεί αρχείο με δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και ευαίσθητα δεδομένα, χωρίς δικαίωμα, στη κατοχή του και χωρίς άδεια κατ’ εξακολούθηση.
- Δεύτερον, μεταδίδει και ανακοινώνει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
- Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα είναι όλες οι πληροφορίες για εμάς, με τις οποίες μπορεί κάποιος να μας αναγνωρίσει άμεσα ή έμμεσα. Δηλαδή, ακόμη κι αν ακούγεται η φωνή μας αλλά δε φαίνεται το πρόσωπό μας, έχουμε παραβίαση.
Συμβουλές για τα θύματα
- Αποθηκεύστε τα αποδεικτικά στοιχεία
Μπορεί να χρειαστείτε ένα αρχείο της δημοσίευσης εάν αποφασίσετε να προβείτε σε περαιτέρω ενέργειες. Σας συνιστούμε να τραβήξετε ένα στιγμιότυπο οθόνης της δημοσίευσης για λόγους αναφοράς/καταγγελίας. - Αποθηκεύστε μηνύματα, εικόνες και στιγμιότυπα οθόνης ιστότοπων (με τη διεύθυνση URL ορατή) σε ασφαλές μέρος, όπως έναν σκληρό δίσκο που προστατεύεται με κωδικό πρόσβασης. Θα μπορούσατε να ζητήσετε από κάποιον που εμπιστεύεστε να το κάνει αυτό εάν θεωρείτε ότι για ψυχολογικούς λόγους δε μπορείτε να το κάνετε οι ίδιοι.
- Είναι καλύτερο να μην διαγράψετε τίποτα έως ότου το αναφέρετε στην αστυνομία, καθώς μπορεί να υπάρχουν και άλλα στοιχεία που ίσως φανούν χρήσιμα.
- Ενημερωθείτε για τα δικαιώματά σας από το γραφείο επιτρόπου προστασίας προσωπικών δεδομένων.
www.dataprotection.gov.cy
Διεύθυνση Γραφείου:
Ιάσονος 1, 1082 Λευκωσία
Ταχυδρομική διεύθυνση
Τ.Θ. 23378, 1682 Λευκωσία
Τηλέφωνο: +357 22818456
Φαξ: +357 22304565
Email: commissioner@dataprotection.gov.cy
- Επικοινωνήστε με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος με τους ακόλουθους τρόπους: Τηλέφωνο: 1480 ή μεσω του cybersafety.cy
Τι συμβαίνει μετά
- Εάν η αστυνομία πιστεύει ότι μπορεί να έχει διαπραχθεί έγκλημα, θα το ερευνήσουν. Συγκεκριμένα:
- Συγκεντρώνονται αποδεικτικά στοιχεία: θα σας ζητηθεί να τους δώσετε στιγμιότυπα οθόνης, κείμενα ή μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ενδέχεται να κατασχέσουν το φορητό υπολογιστή και το τηλέφωνο του κατηγορουμένου.
- Παίρνουν καταθέσεις: Ζητείται κατάθεση από εσάς και από άλλους μάρτυρες για το τι συνέβη. Ακόμα, παίρνουν ξεχωριστά κατάθεση από το άτομο που έχετε προσδιορίσει ότι μοιράστηκε φωτογραφίες/βίντεο σας.
- Θα σας συμβουλεύσουν για άλλες ενέργειες που μπορείτε να κάνετε: εάν το άτομο είναι ο σύντροφός σας ή πρώην σύντροφός σας, υπάρχουν άλλες νομικές προστασίες έναντι περαιτέρω κακοποίησης. Διαβάστε περισσότερα σχετικά με την υποστήριξη εάν έχετε βιώσει οικιακή κακοποίηση.
- Εάν η αστυνομία αποφασίσει ότι έχει διαπραχθεί έγκλημα, θα παραδώσει τα διαθέσιμα στοιχεία στον Εισαγγελέα, ο οποίος θα αποφασίσει εάν θα κατηγορηθεί το άτομο για το συγκεκριμένο αδίκημα.
- Αποκλείστε τους Μόλις αποθηκεύσετε τα αποδεικτικά στοιχεία, ίσως θελήσετε να εμποδίσετε οποιονδήποτε κοινοποιεί τις φωτογραφίες/βίντεό σας από το να επικοινωνήσει μαζί σας. Θα μπορούσατε να το κάνετε αυτό αποκλείοντας τον χρήστη από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων. Επικοινωνήστε με την αστυνομία προτού το κάνετε. Δείτε τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αποκλείσετε άτομα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσα από το κέντρο ασφαλείας του εκάστοτε κοινωνικού δικτύου.
Θυμηθείτε, δεν φταίτε εσείς
Η πρώτη σκέψη σας μπορεί να είναι να κατηγορήσετε τον εαυτό σας για την αποστολή των προσωπικών σας φωτογραφιών/βίντεο, αλλά αυτό δεν είναι δίκαιο. Ακριβώς επειδή έχετε στείλει σε κάποιον κάτι, αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε συναινέσει στην περαιτέρω κοινοποίησή του. Τους εμπιστευτήκατε και πιστέψατε ότι θα σεβαστούν το απόρρητό σας. Πρόδωσαν την εμπιστοσύνη και σας έβαλαν σε μια πραγματικά δύσκολη κατάσταση. Στην πραγματικότητα, η κοινή χρήση (ή απειλή για κοινή χρήση) προσωπικών φωτογραφιών ή βίντεο κάποιου ατόμου χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεσή του αποτελεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που τιμωρείται ποινικά.
Πηγή: www.safer-internet.gr